Astrofotografia dla początkujących

Astrofotografia

Astrofotografia dla początkujących

Astrofotografia kojarzy się często wielu początkującym fotografom z drogim sprzętem takim jak na przykład teleskopy. Jednak jest to pojęcie bardzo szerokie i wiele zdjęć budzących nasz zachwyt wcale nie przedstawia obiektów tak odległych, że do ich wykonania potrzebne byłyby narzędzia z najwyższej półki. W tym artykule zostaną przedstawione porady, jak wykonać dobrej jakości zdjęcia astronomiczne bez ponoszenia wysokich kosztów.

Miejsce i czas

Najważniejsze w pracy fotografa zawsze jest światło, dlatego stanowi ono podstawę do wyboru miejsca w którym zaczniemy przygodę z astrofotografią. Pozycja, którą wybierzemy powinna znajdować się z dala od dużych miast, które powodują jasną łunę na niebie. W Internecie dostępne są nawet mapy "zanieczyszczenia światłem". Mogą one stanowić cenną wskazówkę co do wyboru lokalizacji. To ona w pierwszej kolejności decyduje o sukcesie.

Po drugie należy także unikać miejsc, które ze swojej natury są wietrzne np. plaż. Przy długim czasie naświetlania wiatr może wprawić statyw w mikro drgania, które będą widoczne na zdjęciach.

Najlepiej jeśli ustawimy się w miejscu stabilnym, na twardym gruncie. Unikamy wszelkich pomostów i drewnianych konstrukcji, które pracują, gdy po nich chodzimy. Koniecznie należy także zapoznać się z prognozą pogody, zwracając uwagę na takie aspekty jak zachmurzenie, wiatr, godzina wschodu i zachodu słońca i wybrać moment gdy niebo będzie najciemniejsze.

Istnieją również programy astronomiczne, które pozwalają sprawdzić jak będzie wyglądało niebo i jak o danej godzinie będą układały się sfery niebieskie w dowolnym miejscu na Ziemi. Warto zaplanować ujęcia zanim udamy się w teren. Jeśli chcemy fotografować ciemne obiekty takie jak Droga Mleczna, wybierzmy bezksiężycowy dzień.

Niezbędny sprzęt

Jeśli chodzi o aparat, to w zasadzie wymagane niezbędnie są tryb manualny oraz długi czas otwarcia przysłony. Poza tym dobrze jest wybrać sprzęt, który ma jak najmniejsze szumy przy wyższych wartościach ISO. Zwykle lustrzanki pełnoklatkowe mają lepszą światłoczułość niż te typu APS-C. Najwyższą użyteczną czułość możemy wybrać eksperymentalnie wykonując kilka prób. Zazwyczaj będzie to od ISO 400 do nawet ISO 3200. Wyższe wartości zwykle generują szum, który utrudnia percepcję gwiazd.

Obiektyw należy wybrać taki, który posiada najwyższą jasność (czyli najmniejszy oznaczenie przysłony f. np. obiektyw 50mm f/1.8 jest jaśniejszy niż np. 24-70mm f/2.8). Niektóre "kitowe" obiektywy dołączane do aparatów posiadają zmienne światło - są ciemniejsze gdy wykonujemy zbliżenia. Chcąc złapać jak najwięcej światła ustawmy więc szeroką ogniskową od 18 do 50mm.

Niezbędny będzie również statyw. Dobrze, aby był ciężki i stabilny. Niektóre statywy posiadają także hak, na którym możemy zawiesić dodatkowy ciężar. Warto z tej możliwości skorzystać!

Kadr i wykonanie zdjęcia

Zastanów się czy chcesz wykonać ujęcie samego nieba, czy na zdjęciu będą widoczne również elementy przyrody? Najlepiej dobrać kadr w ten sposób, aby pierwszy plan uwypuklał skalę i dodawał równowagi. To ciekawa kompozycja może zadecydować o tym, czy Twoje zdjęcie będzie postrzegane jako kreatywne, czy będzie wyłącznie kolejnym przedstawieniem tego samego fragmentu nieba, które wiele osób już opublikowało w przeszłości

Gdy już ustawisz aparat, zadbaj o to, aby wyzwalać migawkę zdalnie. Jest to możliwe z wężyka, pilota lub nawet telefonu komórkowego. Ręczne naciskanie spustu powoduje wibracje. Jeśli nie posiadasz takich możliwości - ustaw samowyzwalacz np. na 5 sekund.

Ostrość należy ustawić w sposób manualny. Przełącznik trybu ostrzenia znajduje się zwykle na obiektywie i opisany jest "A / M". Przesunięcie pierścienia w pozycję "nieskończoność" nie zawsze jest skuteczne. Najlepiej jest wyostrzyć obraz wspomagając się ekranem LCD.

Aby idealnie ustawić ostrość możemy tanim kosztem samodzielnie wyciąć z tektury tzw. maskę Hartmana. Wystarczy, że na dekielku, który nałożymy na nasz obiektyw wytniemy np. trzy okrągłe otwory o średnicy mniej więcej 1/4 średnicy soczewki, umieszczone w równych odległościach od siebie, kilka milimetrów od obwodu. Przy założonej masce wykonujemy ostrzenie tak długo aż obiekty które będą widziane potrójnie, zejdą się idealnie w jednym punkcie. Do wykonania zdjęcia maskę oczywiście zdejmujemy (chyba, że chcemy uzyskać efekt specjalny - możemy wtedy poeksperymentować z różnymi kształtami masek).

Jeśli chodzi o czas naświetlania, należy go ustawić przykładowo na 15 sekund. W niektórych aparatach nie ma tak długich czasów i wtedy możemy naświetlać obraz w trybie BULB - który pozwala na otwarcie migawki tak długo, jak trzymamy spust. Zbyt krótki czas spowoduje, że zdjęcie będzie zbyt ciemne. Dłuższy czas natomiast uwidoczni ruch gwiazd po nieboskłonie, co objawi się w postaci prezentacji gwiazd jako łuki, zamiast jako punkty.

Inną możliwością jest połączenie wielu ekspozycji w jedną, co zostanie omówione w innym artykule.